Wokoło-antarktyczny rejs Katharsis II, poza czysto żeglarskimi celami, miał również szczegółowo zaplanowany program naukowy. Na obecnym etapie można powiedzieć, że wszelkie założenia programu naukowego zostały osiągnięte.
Wykonane zadania badawcze w trakcie rejsu można podzielić na dwa niezależne etapy: instalacja instrumentów badawczych programu ARGO oraz pobieranie próbek wody do badania obecności plastiku w wodach antarktycznych.
Pierwszym etapem było aktywowanie i umiejscowienie w oceanie bój międzynarodowego programu ARGO (www.argo.ucsd.edu). Wyprawa Katharsis II
pozwoliła na instalację trzech takich instrumentów w obszarach, gdzie normalnie nie docierają statki badawcze. Cały proces aktywacji bój z pokładu Katharsis II przebiegł bez zakłóceń. Boje te znajdują się obecnie w wodach Oceanu Południowego. Jak poinformowali koordynatorzy programu ARGO, boje działają poprawnie przekazując unikalne dla naukowców dane. Instrumenty tę będą przez wiele nadchodzących lat mierzyć temperaturę i zasolenie wody dostarczając informacji pozwalających na zrozumienie zmian zachodzących w morzach i oceanach. Zmian, które często są powodowane działalnością człowieka.
Drugim etapem zaplanowanego programu naukowego w ramach rejsu były badania mające stwierdzić czy zanieczyszczenie plastikiem dotarło już do tak dziewiczych rejonów jakimi są wody okalające Antarktydę. Olbrzymie ilości plastiku używane przez ludzi przedostają się do mórz i oceanów stwarzając zagrożenie dla zamieszkujących je organizmów. Podczas rejsu, na potrzeby tego zadania badawczego, pobierano próbki wody co 36 stopni szerokości geograficznej. Próbki zostały pozyskane z użyciem specjalistycznej siatki, która pozwoliła na przefiltrowanie wody oceanicznej. Zebrano 10 prób, które zostaną przeanalizowane w laboratorium Instytutu Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie.
Czy plastik jest obecny w wodach antarktycznych? Na obecnym etapie tego jeszcze nie wiemy, ale mamy nadzieje, że nie. Czekamy na wyniki analiz i podsumowanie drugiego etapu badań badawczych w ramach rejsu Katharsis II dookoła Antarktydy.
Piotr Kukliński, doktor hab.
Biolog morza. Żeglarz jachtowy – Katharsis II wachta III.
Wykładowca akademicki i profesor w Instytucie Oceanologii Polskiej Akademii Nauk.
Koordynator prac naukowych Antarktycznego Laboratorium Katharsis II
Więcej informacji:
Katharsis II Projekty badawcze: https://antarcticcircle60s.pl/projekty-badawcze/